شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی، به‌عنوان یکی از قطب‌های بزرگ صنعت شکر و محصولات جانبی در کشور، با تصمیم به ورود به بازار بورس، در آستانه فصلی نوین از شفافیت، جذب سرمایه و توسعه پایدار قرار گرفته است. این اقدام که با عرضه اولیه سهام در دی‌ماه اجرایی خواهد شد، نه‌تنها تحولات چشمگیری در ساختار مالی شرکت ایجاد می‌کند، بلکه گامی مهم در راستای خصوصی‌سازی و ارتقای رقابت‌پذیری صنایع کشاورزی ایران محسوب می‌شود. حامد عین افشار، رئیس هیأت مدیره این شرکت، در مصاحبه با روزنامه دنیای اقتصاد به پرسش‌های ما پاسخ داده است.
ورود شرکت توسعه نیشکر به بازار بورس در چه وضعیتی قرار دارد؟
تا پایان سال گذشته، مراحل پذیرش و درج نماد شرکت به‌طور کامل انجام شد. قصد داشتیم در اردیبهشت‌ماه امسال سهام شرکت را در تابلوی معاملات فرابورس عرضه کنیم، اما به دلیل درگذشت ناگوار رئیس‌جمهور فقید کشور و وضعیت نامناسب در بازار سرمایه، شرایط برای عرضه نامساعد شد. بنابراین، ارزش‌گذاری‌های ما نیاز به بازبینی داشت که این فرآیند دو تا سه ماه به طول انجامید. در نهایت به ماه‌های مهر و آبان رسیدیم و از حدود یک ماه پیش وارد جلسات سطح عرضه شدیم. هفته گذشته، با حضور نمایندگان بانک‌های ملی و صادرات و سازمان خصوصی‌سازی، جلسه‌ای برگزار شد که در نهایت با عرضه سهام در ماه آینده (دی‌ماه) موافقت شد.
ورود شرکت توسعه نیشکر به بازار بورس چگونه می‌تواند وضعیت مالی شرکت را تغییر دهد و چه تأثیری بر رشد اقتصادی کشور خواهد داشت؟
عرضه سهام شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی یکی از بزرگ‌ترین عرضه‌های تاریخ بورس و فرابورس ایران خواهد بود. شستا با حدود ۸۰ همت عرضه شد و توسعه نیشکر نیز پس از شستا یا در میان سه عرضه بزرگ بورس ایران قرار خواهد گرفت. این شرکت با ۲۰ زیرمجموعه خود، حدود ۴۰ درصد شکر کشور را تولید می‌کند و در صنایع تبدیلی همچون الکل، خمیرمایه، ام‌دی‌اف و خوراک دام نیز فعالیت دارد.
ورود به بورس مزایای متعددی برای شرکت به همراه خواهد داشت. به دلیل آن‌که ۶۰درصد سهام شرکت قبلاً دولتی بود، طی ۱۰ سال گذشته افزایش سرمایه ممکن نبود. اما این محدودیت برطرف خواهد شد و شرکت می‌تواند سرمایه خود را افزایش داده و تأمین مالی کند. از طرف دیگر، ورود به بورس موجب شفافیت مالی و الزام به رعایت اصول حاکمیت شرکتی می‌شود که به اعتبار شرکت نیز می‌افزاید.
آیا شرکت توسعه نیشکر آماده رویارویی با چالش‌های نوسانات بازار بورس است؟
با توجه به بزرگی شرکت، در مرحله نخست تنها یک تا یک‌ونیم درصد از سهام عرضه اولیه خواهد شد. سهامداران با چاپ اوراق تبعی متعهد هستند که قیمت از مبلغ عرضه اولیه کمتر نشود و حتی افزایش یابد. علاوه بر این، عدد عرضه اولیه بسیار پایین‌تر از ارزش خالص دارایی (NAV) شرکت تعیین شده است. شرکت همچنین سودآوری بالایی دارد و فروش آن به صورت نقدی انجام می‌شود و از کیفیت سود بالایی برخوردار است، بنابراین نگرانی از بابت نوسانات و آینده بورس وجود ندارد.
ورود به بورس چه تأثیری بر رقابت شرکت با سایر صنایع کشاورزی خواهد داشت؟
رقابت ما در صنایع کشاورزی، از نوع سالم و در راستای تکمیل زنجیره تولید است. در تولید شکر از نیشکر تنها یکی دو شرکت دیگر فعالیت می‌کنند و سایر تولیدکنندگان شکر به چغندرقند وابسته‌اند. ما تلاش می‌کنیم زنجیره تولید خود را تکمیل کنیم که این امر به نفع کل کشور خواهد بود. ازجمله پروژه‌های در دست اجرا، تولید کاغذ، ام‌دی‌اف، کود، و برق از سرشاخه‌های نیشکر است.
آیا ورود به بورس باعث بین‌المللی شدن شرکت و جذب سرمایه‌های خارجی خواهد شد؟
قطعاً. پذیرش در بورس استانداردهای شرکت را ارتقا می‌دهد و شفافیت بیشتری ایجاد می‌کند. اگر موانع بالادستی همچون تحریم‌ها و محدودیت‌های FATF برطرف شود، توسعه نیشکر می‌تواند یکی از جذاب‌ترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری خارجی در کشور باشد. یکی از عواملی که می‌تواند در این راستا مؤثر باشد تأسیس بورس بین‌الملل است.
چه برنامه‌هایی برای رشد پایدار شرکت پس از ورود به بورس دارید؟
برای ایجاد چشم‌انداز روشن برای سرمایه‌گذاران، پروژه‌های مختلفی در دست اجرا داریم. ازجمله این پروژه‌ها می‌توان به کارخانه قند شهدای دزفول، کاغذ سبز خوزستان، کود آمونیوم فسفات، و اسانس اشاره کرد که طی سه تا چهار سال آینده به بهره‌برداری خواهند رسید.
همچنین پروژه‌هایی نظیر نیروگاه برق و تولید گاز از سرشاخه‌های نیشکر نیز در دست مطالعه است.
شرکت چه اقداماتی برای تقویت شفافیت و حکمرانی شرکتی انجام داده است؟
شرکت توسعه نیشکر متعهد به رعایت الزامات بورس است. تمهیدات لازم در زمینه نیروی انسانی، نرم‌افزار و سخت‌افزار برای تحقق این الزامات اندیشیده شده و مشکلی از این بابت وجود ندارد.
وضعیت ورود شرکت‌های زیرمجموعه به بورس چگونه است؟
فرآیند پذیرش شرکت‌های کشت و صنعت امام خمینی (ره) و خمیرمایه و الکل رازی آغاز شده و پس از نهایی شدن صورت‌های مالی ۱۴۰۳، جلسات پذیرش آن‌ها برگزار خواهد شد. برنامه داریم سالانه یکی دو شرکت زیرمجموعه دیگر را نیز در بورس پذیرش کنیم.
ورود به بورس چه تأثیری بر مسوولیت‌های اجتماعی و زیست‌محیطی شرکت خواهد داشت؟
شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین هلدینگ‌های استان خوزستان، همواره در زمینه مسئولیت‌های اجتماعی پیشگام بوده است. این شرکت با ۲۶ هزار نیروی شاغل مستقیم و گستردگی فعالیت از شمال تا جنوب استان، اقدامات قابل‌توجهی در حوزه مسوولیت اجتماعی انجام داده و به یکی از نمونه‌های موفق در این زمینه تبدیل شده است. با ورود به بورس، شفافیت بیشتری در این حوزه ایجاد خواهد شد و افشاگری‌های دقیق و گزارش‌دهی منظم، امکان رصد و ارزیابی فعالیت‌ها را برای سهامداران و علاقه‌مندان فراهم خواهد کرد. این فرآیند باعث می‌شود که مسوولیت‌های اجتماعی شرکت قانون‌مندتر، هدفمندتر و اصولی‌تر پیگیری شود.
یکی از جنبه‌های مهم مسوولیت اجتماعی این شرکت، حفاظت از محیط زیست است. یکی از انتقادات مطرح‌شده، سوزاندن سرشاخه‌های نیشکر در روش برداشت سیاه است که به آلودگی هوا منجر می‌شود. هرچند در مقایسه با آلودگی ناشی از صنایع نفت، گاز و ریزگردها، این اثر چندان چشمگیر نیست، اما شرکت توسعه نیشکر بر رفع این مشکل تأکید دارد. به همین منظور، برنامه‌هایی مانند احداث نیروگاه برای استفاده بهینه از سرشاخه‌های نیشکر و کاهش آلودگی تدوین شده است. این پروژه‌ها نه‌تنها به کاهش آلایندگی کمک می‌کنند، بلکه مسائل مرتبط با آب، برق و گاز را نیز به‌طور همزمان مدیریت خواهند کرد و در نهایت به تحقق بهتر اهداف زیست‌محیطی و اجتماعی شرکت منجر می‌شوند. در پایان باید گفت شرکت توسعه نیشکر ملزم به رعایت استانداردهای حسابداری افشای مسوولیت‌های اجتماعی طبق استانداردهای iso ۲۶۰۰۰ و SASB است.
