دوشنبه 23 مهر 1403
خانهفرهنگ و هنرباستان‌شناسان سراغ گورهای ناشناخته کوه خواجه رفتند

باستان‌شناسان سراغ گورهای ناشناخته کوه خواجه رفتند

گمانه‌زنی گورهای محوطۀ کوه خواجۀ سیستان به منظور مستندنگاری تدفین‌ها و ارائۀ گاه‌نگاری دقیق، آغاز شد.

به گزارش ایسنا، رضا مهرآفرین ـ سرپرست هیأت باستان‌شناسی کوه خواجه در استان سیستان و بلوچستان ـ تدفین‌های سنگ‌چین را یکی از آثار شاخص کوه خواجه معرفی کرد که به فراوانی در بخش‌­های مختلف کوه به چشم می­‌خورد و درباره آنها گفت: تاکنون پژوهش مستقلی درباره گورها انجام نشده و تاریخ­‌گذاری آنها همواره مورد اختلاف باستان‌شناسان بوده است. بنابراین انجام یک پروژۀ میدانی به‌منظور سامان‌دهی و مستندنگاری این تدفین‌ها و همچنین ارائۀ یک گاه‌نگاری دقیق برای آنها امری ضروری بود.

این باستان‌شناس ادامه داد: گمانه‌زنی به منظور ساماندهی گورهای محوطۀ جهانی کوه خواجۀ سیستان با حمایت اداره­ کل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی استان سیستان و بلوچستان و مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تیمی متشکل از پنج باستان‌شناس در سطوح فوقانی کوه خواجه آغاز شده است.

عضو هیأت علمی دانشگاه بابلسر با اشاره به اهداف و فرضیه‌های مطروح‌شده در این پروژه، اظهار کرد: کوه خواجه مهم‌ترین عارضۀ­ برجستۀ دشت سیستان است که در ۲۰ کیلومتری جنوب غرب زابل به شکل جزیره­‌ای کوچک در دریاچۀ هامون واقع شده و حداکثر ارتفاع این کوه از سطح دشت ۱۲۰ متر و قطر آن حدود دو و نیم کیلومتر است.

مهرآفرین افزود: این کوه با نام «اوشیدا» در اوستا آمده است. این کوه حداقل در سه دین زرتشتی، مسیحیت و اسلام از تقدس ویژه‌ای برخوردار بوده است و همین عنصر تقدس همواره آن را به یکی از پرجاذبه‌ترین مناطق مذهبی سیستان و بلوچستان برای زیارت و خاک­سپاری تبدیل کرده است.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی کوه خواجه گفت: علاوه‌بر عامل تقدس، موقعیت ژئوپولیتیکی این کوه از ایام باستان سبب شده که همچون پناهگاهی امن و قابل دفاع باشد و حداقل از سدۀ سوم پیش­ از میلاد بر سطح و دامنه‌های آن، بناهای قابل توجهی چون قلعه کافرون، قلعه چهل دختر، قلعه کک کهزاد و … ساخته شود.

بنابر گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی، کوه خواجه پس از شهر سوخته، دومین محوطۀ باستانی سیستان و بلوچستان است که هدف بررسی‌ها و کاوش‌های باستان‌شناسی قرار گرفته است و تاکنون باستان­شناسان و پژوهشگرانی چون استاین، هرتسفلد، گولینی، سیدسجادی، محمود موسوی، سرور عنیمتی، سیده لیلا بنی جمالی، کوروش محمدخانی و … به مطالعه و تحقیق پیرامون کوه خواجه و بناهای آن پرداخته‌اند.

مهرآفرین، عضو هیأت علمی دانشگاه بابلسر گفت: در طرح بررسی فشردۀ باستان‌شناسی دشت سیستان در سال ۱۳۸۵ حدود ۱۷ محوطۀ باستانی در سطح و دامنۀ کوه خواجه شناسایی شد که با توجه به گاه‌نگاری نسبی انجام شده، دو دورۀ استقراری اشکانی ـ ساسانی و سده‌های میانی اسلامی برای استقرار آن پیشنهاد شده است. علاوه‌بر بناهای شاخص تاریخی کوه خواجه، آثار و یافته‌­های شاخصی چون آتشگاه، نقاشی­‌های دیواری، گچ‌بری، گل ‌برجسته، آتشدان سنگی و عناصر و تزئینات بی‌نظیر معماری بر اهمیت تاریخی این کوه افزوده است.

مقالات مرتبط

پاسخ ترک

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید

محبوب ترین

نظرات اخیر